Vì Kèo: Giải Pháp Hoàn Hảo Cho Mái Nhà Bền Đẹp Của Bạn

Lựa chọn loại vì kèo phù hợp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền, thẩm mỹ và an toàn của công trình. Do đó, việc tìm hiểu kỹ về nó là vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với những ai đang có ý định xây dựng nhà ở. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về vì kèo giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất.

Vì kèo là gì? 

Vì kèo là một bộ phận quan trọng của kết cấu mái nhà, có vai trò chính trong việc:

• Cùng với xà gồ, kèo giúp truyền tải trọng lực từ mái nhà, bao gồm trọng lượng của mái lợp, vật liệu cách nhiệt, tuyết, gió,… xuống các phần chịu lực khác của công trình như dầm, cột và móng.
• Giúp liên kết các bộ phận khác của mái nhà như xà gồ, purlin, thanh la, mái lợp,.. tạo thành một hệ thống kết cấu vững chắc và ổn định.
• Hình dạng tam giác cân của kèo giúp tạo độ dốc cho mái nhà, đồng thời góp phần tạo nên tính thẩm mỹ cho công trình.

Cấu tạo của vì kèo gồm những bộ phận nào?

Cấu tạo của nó nói chung gồm 3 bộ phận chính sau đây:

• Thanh kèo (còn gọi là kẻ hay xà gồ mái): Là những thanh thép hoặc gỗ có dạng thẳng, được liên kết với nhau bằng các mối hàn hoặc bu lông để tạo thành khung tam giác. Thanh kèo có vai trò chính là chịu lực chính cho mái nhà, truyền tải trọng lực từ mái lợp, vật liệu cách nhiệt, tuyết, gió,… xuống các phần chịu lực khác. Hình dạng của thanh kèo có thể thay đổi tùy theo thiết kế, thường gặp nhất là dạng chữ I, U, H. Kích thước của thanh kèo phụ thuộc vào khẩu độ, tải trọng và yêu cầu kỹ thuật của công trình.
• Cột: Là những thanh thép hoặc gỗ đặt vuông góc với thanh kèo, giúp đỡ và truyền tải trọng lực xuống dầm hoặc móng. Cột được bố trí dọc theo chiều dài của công trình, cách nhau một khoảng nhất định tùy theo thiết kế. Kích thước của cột phụ thuộc vào tải trọng mà nó phải chịu và yêu cầu kỹ thuật của công trình.
• Giằng: Là những thanh thép hoặc gỗ được liên kết chéo với thanh kèo và cột để tăng độ cứng và ổn định. Giằng có thể được bố trí theo nhiều kiểu khác nhau như giằng chữ X, giằng song song, giằng chéo,…Kích thước và vị trí của giằng phụ thuộc vào thiết kế của kèo.

Vai trò của vì kèo trong xây dựng hiện đại

Trong xây dựng hiện đại, nó đóng vai trò vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với phần mái nhà. Nó được ví như xương sống của mái nhà, đảm bảo an toàn và tính thẩm mỹ cho công trình. Dưới đây là một số vai trò chính của nó:

Chịu lực và chống đỡ mái nhà

Là bộ phận chính của kết cấu mái, có nhiệm vụ chịu lực trực tiếp từ mái nhà, bao gồm trọng lượng của lớp lợp, lớp cách nhiệt, tuyết, gió,… Phân phối đều tải trọng lên các phần khác của công trình như cột, dầm, móng, đảm bảo an toàn và ổn định cho toàn bộ cấu trúc. Khả năng chịu lực của kèo phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vật liệu thi công (gỗ, thép, bê tông cốt thép), hình dạng (thường là dạng tam giác cân), tiết diện, khoảng cách lắp đặt,…

Định hình và tạo độ dốc cho mái nhà

Vì kèo tạo khung cho mái nhà, giúp định hình dạng mái (mái dốc, mái cong,…) và tạo độ dốc cho mái. Độ dốc mái phù hợp giúp thoát nước mưa, tuyết rơi hiệu quả, đồng thời tạo vẻ đẹp thẩm mỹ cho công trình.

Kết nối các bộ phận khác

Vì kèo liên kết các bộ phận khác của mái nhà như xà gồ, mè, purlin,… tạo thành một hệ thống kết cấu thống nhất. Việc kết nối được thực hiện bằng các phương pháp như bu lông, đinh, hàn,… 

Tăng tính thẩm mỹ

Chúng có thể được chạm trổ hoa văn tinh xảo, góp phần tạo điểm nhấn cho kiến trúc công trình. Hiện nay, kèo thép cũng có nhiều mẫu mã, kiểu dáng đa dạng, mang đến vẻ đẹp hiện đại cho các công trình.

Hiện nay có bao nhiêu loại vì kèo?

Hiện nay, trên thị trường có 3 loại chính được sử dụng phổ biến trong xây dựng, được phân loại dựa trên vật liệu chế tạo:

Vì kèo gỗ

Đây là loại truyền thống, được sử dụng từ lâu đời trong xây dựng nhà ở, mái đình, chùa chiền,…

Ưu điểm 

• So với các loại vật liệu khác như thép hay bê tông, gỗ có giá thành rẻ hơn, đặc biệt phù hợp với các công trình nhà ở dân dụng. 
• Dễ dàng gia công, cắt xẻ theo kích thước và hình dạng mong muốn, phù hợp với nhiều kiểu mái nhà khác nhau.
• Gỗ là vật liệu tái tạo, góp phần bảo vệ môi trường. Quá trình sản xuất cũng ít gây ô nhiễm hơn so với các loại vật liệu khác như thép hay bê tông.
• Gỗ có khả năng cách nhiệt tốt, giúp điều hòa nhiệt độ trong nhà và giảm thiểu lượng nhiệt truyền vào nhà vào mùa hè và thoát ra ngoài vào mùa đông, góp phần tiết kiệm năng lượng.
• Có kết cấu dạng thanh mảnh, tạo sự thông thoáng cho mái nhà, giúp lưu thông khí tốt hơn, giảm thiểu hiện tượng bí bách, nóng bức trong nhà.

Nhược điểm

• Gỗ là vật liệu hữu cơ nên dễ bị mối mọt, côn trùng tấn công, gây hư hại và giảm tuổi thọ của kèo. Do đó, cần phải có biện pháp bảo vệ gỗ khỏi mối mọt bằng cách sử dụng các loại hóa chất chống mối mọt hoặc sơn bảo vệ.
• Gỗ có thể bị cong vênh, co ngót do thay đổi nhiệt độ và độ ẩm môi trường. Điều này có thể ảnh hưởng đến kết cấu của mái nhà và gây ra các vấn đề như dột nát, thấm nước.
• So với các loại vật liệu khác như thép hay bê tông, kèo gỗ có độ bền thấp hơn, tuổi thọ ngắn hơn.
• Gỗ là vật liệu dễ cháy, do đó cần phải có biện pháp phòng cháy chữa cháy cho các công trình sử dụng vì kèo gỗ.

Vì kèo thép

Loại hiện đại, ngày càng được ưa chuộng phù hợp cho các công trình có sải nhịp rộng, cần chịu tải trọng lớn như nhà xưởng, nhà kho, siêu thị,…

Ưu điểm 

• Có khả năng chịu lực cao hơn, đặc biệt là đối với những mái nhà có tải trọng lớn.
• Có độ bền cao, tuổi thọ lâu dài, có thể lên đến 50 năm hoặc hơn.
• Thép là vật liệu khó cháy, góp phần đảm bảo an toàn cho công trình.
•  Không bị mối mọt, côn trùng tấn công, do đó không cần phải sử dụng các biện pháp bảo vệ.
• Có thể dễ dàng lắp đặt và thi công, tiết kiệm thời gian và công sức.

Nhược điểm

• Thép có vẻ đẹp thô cứng, không phù hợp với những công trình có yêu cầu cao về thẩm mỹ.
• Có thể bị gỉ sét do tác động của môi trường, do đó cần phải có biện pháp bảo vệ bằng cách sơn hoặc mạ kẽm.
• Việc thiết kế, sản xuất và thi công cần có đội ngũ kỹ thuật có trình độ chuyên môn cao, đảm bảo độ chính xác và an toàn. 
• Thép có khả năng truyền nhiệt tốt hơn so với gỗ, do vậy cần có lớp cách nhiệt phù hợp để tránh nóng bức vào mùa hè và giảm thất thoát nhiệt vào mùa đông.
• Có trọng lượng nặng, do đó cần phải có kết cấu móng nhà vững chắc.

Những lưu ý khi lựa chọn vì kèo

Việc lựa chọn vì kèo phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng, độ an toàn và tính thẩm mỹ cho mái nhà bạn cần lưu ý quan trọng sau:

Xác định tải trọng mái nhà

Tải trọng mái nhà bao gồm trọng lượng của mái lợp, lớp xà gồ, lớp cách nhiệt, tuyết, gió và tải trọng động. Cần tính toán chính xác tải trọng mái nhà để lựa chọn loại kèo có khả năng chịu lực phù hợp. Việc lựa chọn loại có khả năng chịu lực vượt quá tải trọng thực tế sẽ dẫn đến lãng phí chi phí, còn nếu lựa chọn kèo có khả năng chịu lực thấp hơn tải trọng thực tế sẽ tiềm ẩn nguy cơ sập mái nhà.

Lựa chọn loại vì kèo phù hợp

Có hai loại vì kèo chính là thép và gỗ. Mỗi loại có những ưu nhược điểm riêng về khả năng chịu lực, độ bền, giá thành, tính thẩm mỹ,… Cần lựa chọn loại phù hợp với nhu cầu sử dụng và điều kiện thực tế của công trình.

Kích thước và độ dày của vì kèo

Kích thước và độ dày của nó phụ thuộc vào tải trọng mái nhà, khoảng cách nhịp và loại sử dụng. Cần lựa chọn kèo có kích thước và độ dày phù hợp để đảm bảo khả năng chịu lực và độ an toàn cho mái nhà. Việc lựa chọn kèo có kích thước và độ dày quá nhỏ sẽ dẫn đến nguy cơ sập mái nhà, còn nếu lựa chọn kèo có kích thước và độ dày quá

Chất lượng của vì kèo

Cần lựa chọn loại được sản xuất bởi nhà sản xuất uy tín, đảm bảo chất lượng. Chất lượng của nó được đánh giá dựa trên các yếu tố như: mác thép, cường độ bê tông, độ dày tôn mạ, quy trình sản xuất,… Việc sử dụng loại kém chất lượng có thể dẫn đến nguy cơ sập mái nhà, ảnh hưởng đến an toàn tính mạng và tài sản.

Hy vọng những thông tin chia sẻ trong bài viết này của Thép Đại Bàng sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về vì kèo và lựa chọn được loại kèo phù hợp cho công trình của mình. Hãy luôn nhớ rằng, vì kèo đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo độ bền, thẩm mỹ và an toàn cho mái nhà của bạn.