Thép H và Thép I Khác Nhau Như Thế Nào? So Sánh Chi Tiết

Thép H và thép I khác nhau như thế nào là câu hỏi phổ biến của kỹ sư, nhà thầu và khách hàng khi lựa chọn vật liệu cho công trình xây dựng, cầu đường hoặc cơ khí. Dù cả hai đều là thép hình với mặt cắt giống chữ H hoặc I, sự khác biệt về thiết kế và khả năng chịu lực ảnh hưởng lớn đến ứng dụng thực tế. Bài viết này từ Thép Đại Bàng so sánh chi tiết thép H và thép I, cung cấp bảng tra tham khảo và mẹo chọn thép phù hợp, giúp bạn tối ưu chi phí và đảm bảo độ bền công trình.

Giải đáp: Thép H và thép I khác nhau như thế nào?

Thép H và thép I khác nhau chủ yếu ở thiết kế mặt cắt, khả năng chịu lực, trọng lượng và ứng dụng. Dưới đây là so sánh chi tiết:

Thiết kế mặt cắt

Thép H:

• Cánh rộng, gần bằng hoặc bằng chiều cao bụng (tỷ lệ cánh/bụng ~1:1).
• Mặt cắt cân đối, tạo độ cứng đồng đều theo cả phương ngang và dọc.
• Ví dụ: H200x200 có cánh rộng 200mm, bụng cao 200mm.

Thép I:

• Cánh hẹp, chiều cao bụng lớn hơn nhiều (tỷ lệ cánh/bụng ~1:2 hoặc hơn).
• Mặt cắt tập trung chịu lực dọc, ít chịu lực ngang.
• Ví dụ: I200x100 có cánh rộng 100mm, bụng cao 200mm.

Khả năng chịu lực

Thép H:

• Chịu lực nén, uốn và xoắn tốt nhờ cánh rộng, phân tán lực đều.
• Phù hợp cho cột, dầm chịu tải trọng lớn hoặc kết cấu phức tạp.
• Mô-men quán tính (I_x) cao hơn, chống uốn cong hiệu quả.

Thép I:

• Chịu lực uốn dọc tốt, nhưng khả năng chịu lực ngang và xoắn kém hơn.
• Thích hợp làm dầm phụ hoặc kết cấu chịu tải trọng dọc.
• Mô-men quán tính thấp hơn thép H cùng chiều cao.

Trọng lượng

• Thép H: Nặng hơn do cánh rộng và dày, khối lượng lớn (VD: H200x200 ~49,9 kg/m).
• Thép I: Nhẹ hơn nhờ cánh hẹp, tiết kiệm vật liệu (VD: I200x100 ~23,2 kg/m).

Ứng dụng

Thép H:

• Nhà cao tầng, nhà xưởng, cầu lớn, trụ cầu.
• Kết cấu chịu tải trọng lớn, rung lắc hoặc lực ngang.

Thép I:

• Dầm phụ, sàn nhà, khung máy móc.
• Công trình nhỏ hoặc trung bình, tải trọng chủ yếu theo phương dọc.

Bảng so sánh thép H và thép I

Dưới đây là bảng so sánh tham khảo cho thép H và thép I (thép SS400, khối lượng riêng ~7,85 g/cm³):

Tiêu chí	Thép H (H200x200)	Thép I (I200x100)
Kích thước (mm)	200 x 200 x 8 x 12	200 x 100 x 5,7 x 8,5
Khối lượng (kg/m)	49,9	23,2
Mô-men quán tính I_x (cm⁴)	2140	1330
Chịu lực chính	Nén, uốn ngang, xoắn	Uốn dọc
Ứng dụng	Cột, dầm cầu, nhà xưởng	Dầm phụ, sàn, khung máy

Lưu ý: Thông số trên áp dụng cho thép carbon SS400. 

Yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn thép H hoặc thép I

Khi chọn thép H hoặc thép I, cần xem xét:

• Thép H phù hợp cho tải trọng lớn, đa hướng (nhà cao tầng, cầu); Thép I lý tưởng cho tải trọng dọc, công trình nhỏ (sàn, dầm phụ).
• Thép I rẻ hơn do nhẹ hơn, tiết kiệm vật liệu; Thép H đắt hơn nhưng bền hơn, giảm chi phí bảo trì lâu dài.
• Môi trường ăn mòn (gần biển) nên dùng thép inox 304 hoặc mạ kẽm.
• Sử dụng phần mềm như SAP2000, ETABS để tính toán tải trọng và chọn loại thép phù hợp; Kiểm tra kết nối (hàn, bu lông) để đảm bảo độ bền. 

Ứng dụng của thép H và thép I

Thép H:

• Kết cấu cột, dầm trong nhà xưởng, nhà cao tầng.
• Cầu lớn, trụ cầu, giàn khoan dầu khí.
• Khung tháp điện, nhà máy nhiệt điện.

Thép I:

• Dầm phụ, sàn nhà, cầu nhỏ.
• Khung máy móc, giá đỡ thiết bị.
• Kết cấu nhà tiền chế quy mô nhỏ.

Lưu ý khi chọn thép H hoặc thép I

• Tính toán tải trọng: Sử dụng phần mềm kỹ thuật hoặc tham khảo kỹ sư để đảm bảo thép đáp ứng yêu cầu công trình.
• Bảo vệ chống gỉ: Với thép carbon, cần sơn chống gỉ hoặc mạ kẽm nếu dùng ở môi trường ẩm.
• Kiểm tra kết nối: Đảm bảo hàn hoặc bu lông đạt chuẩn để tối ưu khả năng chịu lực. 
• Cân nhắc chi phí: So sánh giá và hiệu quả lâu dài giữa thép H và thép I để chọn loại phù hợp.

Hiểu rõ thép H và thép I khác nhau như thế nào giúp bạn chọn vật liệu phù hợp cho công trình, từ nhà xưởng đến cầu đường. Với thép hình chữ H và thép I chất lượng cao từ Thép Đại Bàng, bạn có thể yên tâm về độ bền và hiệu quả. Liên hệ ngay qua thepdaibang.com để nhận tư vấn.